Antan, lo Pascal Bodin e lo Joan-Peire Lacomba anèram far, a Bel-Luèc, en Corèsa, una projeccion d’un filme de collectatge sus lo vin palhat e una presentacion de l’occitan e de son ensenhament al jorn d’anuech. Aqueste rescontre era estat organisat per lo comitat de bessonatge Bel-Luèc-Scheinfeld, e ben d’Alemands devión lai venir. E li era quitament estat dich qu’una lenguista que s’interessava a la lenga nòstra lai seriá.

E aquí, en mai d’un fais de monde, lo Pascal e lo Joan-Peire agueron coma eles une genta femna, plasenta, dinamica, urosa d’èsser aquí e emb-d’un fais d’umor. Adonc ’quí aviatz lo Doctor Eva Martha Eckkramer, originariá d’Autricha e professora de lenguistica a la facultat de Mannheim. Fasiá descrubir a sos eslevas la lenga occitana, « en imersion », si n’òm pòt dire, dins la Corrèsa-Bassa. Eron quitament anats al talhiér de la Ghislèna Poget, a Martel, dins lo Lòt.

Çò que siguet ben, mai, ’quo es qu’aqueste còp, degun se botet pas de trobar a dire que l’occitan « ’quo es pas parier que lo patoàs » o que « lo meu patoàs ’quo es pas lo mesma que lo de mon vesin e nos comprenem cap de pial »… Una alemanda que ne’n coneissiá quasi tant coma eles sus la lenga del país, quò i barret son forn, aus tròba-a-far.

Quante la presentacion siguet ’chabada e lo veire de l’amistat partatjat emb fòrça discussions per Lemosins e Alemands, lo Pascal e lo Joan-Peire prepauseron a Dòna Eckkramer d’anar beure un còp sus la plaça d’a Bel-Luèc. Lo Pascal, qu’a totjorn sos gatges dins l’autò per l’amòr de ne’n pas perdre v-una, aget sa camerà e fagueron una entrevista que se pòt veire sus YouTube.

’Quò fai que, a la debuta d’aqueste mes-mòrt, lo Pascal e lo Joan-Peire se son trobats tots dos convidats per Dòna Eckkramer e l’universitat d’a Mannheim per anar parlar d’Occitania e mai que mai de Lemosin d’a los estudiants de Romania Minor, un cursus qu’estudia las lengas romanas minorisadas (catalan, occitan, retò-roman, sarde, e. c. a.) e mai los creòles a basa lexicala romana coma lo papiamentó.

« Monnem » : Mannheim dins lo dialecte del Baden-Wurtemberg…

Lo Pascal presentet lo Lemosin, parlet del trabalh de l’I.E.O. e mai que mai de sa partida d’a se, lo siti de collectatges « La Biaça » que se’n entracha dumpuei la debuta. Mostret daus enregistraments de tota enja, e ben segur « Lo vin palhat ». Filme que los estudiants, Dòna Eckkramer e los dos Lemosins i ajuderan per ne’n far los jos-titols dins la lenga de Goethe, una version que se poirá veire sens tardar sus la chadena YouTube de l’I.E.O. Lemosin. Lo Joan-Peire i faguet descrubir los mila ans de literatura lemosina, un pauc de lenga, de revirada, e. c. a.

A milanta legas del mespres o de l’indiferéncia de mai d’un Occitan per lo soá cultura, lo Pascal e lo Joan-Peire agueron mas plaser d’aver davant eles de jòunes ben atentius de çò que i contavon, curós, e que pausavon de questions estonantas. E s’aperceguèran qu’en mai de l’alemand « estandart » – e d’un bon francés –, parlavon quasi tots lo dialecte de lors cantons d’origina ! I aguet tanben quauques moments d’emocion, coma quante los estudiants damanderon a l’intervenent que i tornessa desclamar La lauseta del Bernart de Ventadorn dins la lenga, o be quante aguèron debat lo torn daus noms de familha, que los estudiants de la Romania minor n’eron espantats que se dissesson en occitan.

E coma tot trabalh balha fam e que la cultura nòstra ’quo es tanben la cuisina, ’chabèron que lo Pascal los botet tots al trabalh per far un pastis de barraud (de pomas de terra) e una flaunharda, que sigueron arrosats emb los vins de la Corrèsa e del Palatinat. Una serenada que se podiá pas fenir sens quauquas chansons e, ben segur, lo « Se chanta » !

Emb, dins lo fons, lo Pau Lonjavila que sarra l’eisina per ne’n traire lo nectar, los estudiants de Romania minor, coma Dòna Eckkramer de poncha a man drecha, e ’sitats al mieg, de mança a drecha, lo Pascal Bodin e lo Joan-Peire Lacomba

A la prima, los estudiants que poirán tornarán en Lemosin coma sa professora, per contunhar de descrubir l’occitan dins lo país nòstre. De segur que n’i aurá enquera, de causas a se contar.

E los dos cambaradas sigueron esmòuguts – e mai un pauc fièrs – quante Dòna Eckkramer li aprenguet que lo 20 de belier de 2018, a Roma, i seriá remes, per lo Ministèri del Patrimòni Cultural, lo Prèmi Tacita-Mufa. Aqueste prèmi internacional, autres còps decernat per l’Unesco, recompensará l’accion de Dòna Eckkramer per las lengas minorisadas. Accion que la jurada descrubiguet e a primada mercés al filme que lo Pascal e lo Joan-Peire faguèram per la plaça d’a Bel-Luèc !